مزور یا استوانه مدرج چیست؟
مزور که به آن استوانه مدرج نیز گفته میشود عبارت است از یک لوله شیشه ای یا پلاستیکی که کف آن بسته و سر آن باز است. مزور شباهت زیادی با لوله آزمایش دارد با این تفاوت که کف آن تخت است و می توان آن را روی سطح میز قرار داد.لبه استوانه مدرج دارای یک آبریز به سمت خارج است که موجب می شود ریختن مایع از آن به ظرف دیگر به آسانی انجام شود.پایه استوانه مدرج معمولاً پهن است که باعث می شود به طور قائم روی میز بایستد. برخی از استوانه های مدرج دارای پایه پلاستیکی هستند. مزور یا استوانه مدرج یکی از شیشه آلات آزمایشگاهی بسیار پرکاربرد در آزمایشگاه است.
کاربرد مزور چیست؟
کاربرد اصلی مزور برای اندازه گیری حجم مایعات و انتقال است. دقت اندازه گیری آن از دیگر ظروف حجمی مانند بشر و ارلن بیشتر است ولی به علت قطر بالا از بورت و پیپت که دقت بسیار بالایی دارند، کمتر است.مزور یا استوانه مدرج دو نوع می باشد: استوانه مدرج پلاستیکی و استوانه مدرج شیشه ای و هر کدام از آنها با توجه به شرایط کاری انتخاب می گردد. مزیتی که استوانه مدرج پلاستیکی نسبت به شیشه ای دارد این است که سبک تر ، ارزان تر و از طرفی کمتر مستعد شکستن می باشد. اما از استوانه های مدرج پلاستیکی برای آزمایش های دقیق نمی توان استفاده کرد.
مزور که با نام استوانه مدرج نیز شناخته میشود، یکی از ظروف بسیار پرکاربرد در آزمایشگاه است. کاربرد اصلی این وسیله اندازه‌گیری حجم مایعات است. استوانه مدرج به شکل یک لوله استوانه‌ای بلند است که در قسمت پایین آن پایه وجود دارد تا امکان قراردادن آن به روی میز میسر شود.
لبه بالایی مزور نیز یک برآمدگی کوچک به سمت بیرون دارد که سبب میشود ریختن مایع از آن به ظرف دیگر به‌آسانی صورت پذیرد. بر روی بدنه استوانه مدرج نیز خطوطی کشیده شده که هر خط نشان‌دهنده میزان مایع اندازه‌گیری شده است.
اصلی‌ترین کاربرد استوانه مدرج جهت اندازه‌گیری حجم مایعات و انتقال است. دقت اندازه‌گیری آن از دیگر ظروف آزمایشگاهی مانند ارلن و بشر بیشتر است. اما به دلیل قطر بالایی آن دقت اندازه‌گیری کمتری نسبت به بورت و پیپت دارد.
استوانه مدرج حجم‌های مختلفی از 5 میلی‌لیتر تا 1000 میلی‌لیتر دارد. در نظر داشته باشید که استوانه مدرج با حجم کمتر دارای دقت بیشتری است و به همین دلیل برای حجم‌های پایین بهتر است مزور با حجم پایین به کاربرده شود. بر همین اساس قبل از انجام آزمایش استوانه مدرج را انتخاب می‌کنیم.
حجم های مختلف مزور
استوانه مدرج دارای حجم های مختلفی است. از ۵ میلی لیتر تا ۱۰۰۰ میلی لیتر متفاوت است. باید دقت شود که مزور های با حجم کمتر، دارای دقت بیشتری هستند و برای حجم های پایین، بهتر است از مزورهای با حجم پایین استفاده شود. به همین دلیل لازم است قبل از انجام آزمایش، مزور را انتخاب کنیم. فاصله درجات نقش شده روی استوانه مدرج در اندازه های مختلف با یکدیگر متفاوت است پس هنگام خواندن حجم مایع درون آن می باید به این نکته نیز دقت کنید.
روش استفاده از مزور شیشه ای
برای استفاده از استوانه مدرج لازم است که مایع مورد نظر را درون استوانه بریزید. پس از آن، ممکن است سطح مایع درون استوانه، به شکل منحنی باشد. در این حالت به صورت قراردادی، پایینترین جای این منحنی به عنوان حجم در نظر گرفته شده و عدد روی درجه گذاری به عنوان حجم مایع گزارش می شود.
